ප්‍රජා පාදක විශෝධනය අවශ්‍ය ඇයි....?

ශ්‍රීලංකා නීති කොමිසම සහ ඕස්ට්‍රේලියානු රජය මැදිහත්වීම තුලින් 1988 වර්ෂයේදී ප්‍රජා පාදක විශෝධන ක්‍රමය මෙරට හදුන්වා දෙන ලදී  එහි ප්‍රථිපලයක් ලෙස 1999 අංක 46 දරන ප්‍රජා පාදක විශෝධන පනත සම්මත කරන ලදී මෙම පනතට අනුව අවුරුදු දෙකක් නොඉක්මන බන්ධනාගාර ගත කිරීමට නියම කර ඇති සිරකරුවන්ට හෝ රුපියල් 5000 ට අඩු මුදලක් නියම කොට අදාල දඩ මුදල ගෙවා ගැනීමට නොහැකි වන පුද්ගලයකු දඩ මුදල නොගෙවීම වෙනුවෙන් සිරගත කිරීම වෙනුවට ප්‍රජා විශෝධන නියෝගයකට යටත් කිරීම සිදුකල හැකි බැව් පෙන්වා දෙන ලදී  '

 බන්ධනාගාරය මගින් නිකුත් කරනු ලබන වාර්ෂික වාර්තා වලට අනුව බන්ධනාගාර ගත වන්නන් වැඩි බහුතරයක් සුළු වැරදි සදහා කෙටි කාලයක් වෙනුවෙන් බන්ධනාගාර ගත වුවන් සහ සුළු දඩ මුදලක් ගෙවා ගැනීමට නොහැකිව බන්ධනාගාර ගත වුවන් වේ

එක්රැදවියකු නඩත්තු කිරීම සදහා රජයට විශාල මුදලක් වැය කිරීමට සිදුවී ඇති අතර එම වැය කිරීමට සිදුවන මුදල ඔහු විසින් රජයට ගෙවිය යුතු දඩ මුදලට වඩා කිහිප ගුණයකින් වැඩිවීම දැකිය හැක 

පුද්ගලයකු බන්ධනාගාර ගත වීම තුලින් ඔහුගේ පවුල් ඒකකයට සිදුවන ආර්ථික හා සමාජීය බලපෑම අතිමහත් වන අතර එය මුල්‍යමය වශයෙන් ගණනය කිරීමේ හැකියාවක් නැත

 ශ්‍රිලංකාවේ බන්ධනාගාර ගතවී සිටින අපරාධකරුවන් ගෙන් බහුතරයක් පහල අද්‍යාපන මට්ටමකින් යුක්ත වුවන් වෙති බන්ධනාගාර ගත වන්නන්ගෙන් බොහොමයක් ඔවුන්ගේ පවුලේ ප්‍රධාන හෝ එකම අදායම් උපයන්නා වීම සහ බොහෝ දෙනෙකු දිනක  වැටුප් මත යැපෙන පුද්ගලයන් වන නිසා එතුලින් ඇතිවන සමාජ ආර්ථික බලපෑම සමාජ විද්වතුන්ගේ අවදානයට යොමු නොවීම ඉමහත් අවාසනාවන්ත තත්වයකි 

එවැනි තත්වයන් යටතේ යම් පුද්ගලයකු බන්ධනාගාර ගතව සිටින කාලය තුලදී ඔහුගේ යැපෙන්නන් තම ජීවිතය පවත්වා ගෙන යාමට විවිධාකාර නීති විරෝධී ජිවනොපයන්ට යොමුවීමේ ප්‍රවනතාවයක්ද ඇති බැව් විද්‍යමාන වේ සුළු වැරදි සදහා බන්ධනාගාර ගත වන මෙවැනි පුද්ගලයන් බන්ධනාගාරයේ සිටින බරපතල අපරාධකරුවන්ගේ වහළුන් ලෙස සිරගත වූ කාලය තුලදී සේවය කරන බැව්ද  නිරීක්ෂණය කල හැක 

තවද රටේ විවිධ ප්‍රදේශ වලින් පැමිණෙන බරපතල ගනයේ අපරාධකරුවන් සමග බන්ධනාගාරය තුලදී ඇතිවන සමීප සම්බන්ධතාවයන් හේතු කොට ගෙන මේ පුද්ගලයින් බරපතල ගනයේ අපරාධ සිදු කරන්නන් හට අවශ්‍ය කරනු ලබන තොරතුරු සපයන පුද්ගලයින් සහ ඔවුන්ගේ ගෝලයන් ලෙස ක්‍රියා කරන අවස්ථාද නිරීක්ෂණය වේ 

  මේ අනුව සංවිධානාත්මක අපරාධකරුවන් හට තම ජාලය පුළුල් කර ගැනීමේ අවස්ථාවන්ද බන්ධනාගාරය තුලදී  සකස් වී අත එමෙන්ම සුළු වැරදි සදහා බන්ධනාගාර ගත වුවන් බරපතල ගනයේ අපරාධකරුවන් සමග තම අත්දැකීම් හුවමාරු කර ගැනීමෙන් ඔවුන්ද බරපතල අපරාධ කිරීමට අවශ්‍ය තාක්ෂණ දැනුම ලබා ගනිති මෙම තත්වය හේතු කොට ගෙන බොහෝ සමාජ විද්වතුන් බන්ධනාගාරය අපරාධකරුවන්ගේ විශ්ව විද්‍යාලය ලෙස හදුන්වයි

 සුළු දඩ මුදලක් ගෙවා ගැනීමට නොහැකිව යම් පුද්ගලයෙක් බන්ධනාගාර ගත වුවද ඔහු නැවත සමාජගත වීමේදී ඔහුට මෙන්ම ඔහුගේ පවුලේ සාමාජිකයන්ටද විශාල සමාජමය ගැටළු රාශියකට නිතැනින්ම මුහුණ දීමට සිදුවේ 

බන්ධනාගාර ගත වූවකු ලෙස සමාජය විසින් ලේබල් කිරීමට භාජනය වන පුද්ගලයකු හට සමාජය ඉදිරියේ නිවැරදි පුද්ගලයකු ලෙස තව දුරටත් ක්‍රියා කිරීමේ අවකාශය ඇහිරී යාමෙන් සමාජය තුලින් ප්‍රතික්ෂේප වීම හේතු කොට ගෙන ඒ මගින්  ඔහු නැවත අපරාධ වලට පෙළඹීමේ අවකාශය වැඩිවීය  

  මෙවැනි හේතුන් මත ශ්‍රී ලංකාවේ නීති කොමිසම විසින් ගැටළුකාරී තත්වයන් මගහැර සුළු වැරදි කරන පුද්ගලයන් සමාජයේ සිටියදීම නැවත එම වැරදි කිරීම අවම කිරීම සහ වැරදි සිදු කිරීමෙන් වැලැක්වීම තුලින් පුද්ගලයා යහපත් පුරවැසියෙකු ලෙස සමාජ ගත කිරීමේ පරමාර්ථයෙන් ප්‍රජා විශෝධන ක්‍රමය ආරම්භ කරන ලදී 

  මේ වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක කිරීමට රජය විසින් පහසුකම් සලසා   පුනුරුත්තාපන හා බන්ධනාගාර ප්‍රතිසංස්කරණ අමාත්‍යංශය යටතේ ප්‍රජා විශෝධන දෙපාර්තමේන්තුව ආරම්භ කොට දිවයිනේ සැම මහේස්ත්‍රාත් අධිකරනයකම ප්‍රජා විශෝධන  කාර්යාලයක් පිහිටුවා ඇත